ستون مهره ها به صورت صاف درست نشده است ، بنابراین تمام افراد باید گودی کمر داشته باشند. اصولا ستون فقرات انسان به شکل S انگلیسی است.
گودی کمر چیست؟
ستون مهره ها به صورت صاف درست نشده است ، بنابراین تمام افراد باید گودی کمر داشته باشند. اصولا ستون فقرات انسان به شکل S انگلیسی است. در زمان جنینی قوس ستون مهره های ما به صورت C انگلیسی است. هنگامی که ما در کودکی گردن خود را به عقب می بریم و به اصطلاح عامیانه گردن می‌گیریم ، قوس گردن تشکیل می شود. که باید گودی آن به عقب باشد تا سر ما به طور تراز بایستد و ما بتوانیم جلوی خود را ببینیم. هنگامی که انسان نشستن را آغاز می‌کند قرص دورسال تشکیل می شود که برعکس قوس گردن است یعنی گودی آن به طرف جلو است. بعد از مدتی کودک شروع به ایستادن و راه رفتن می کند ، به این ترتیب قوس ناحیه کمری تشکیل می‌شود که گودی آن به طرف عقب است . به طور کلی قوس هایی که گودی آنها به طرف عقب است مانند قوس کمر و گردن را در قوس های لوردوز می نامند و آن را با علامت منها ( - ) نشان می‌دهند و قوس هایی که گودی آن به طرف جلو هستند قوس های کایفوز نامیده می شود و آن را با علائم علامت مثبت ( + ) نشان می دهند. همانطور که شکل ۸۱ نشان می دهد در حالت طبیعی قوس گردن حدود ۳۰ درجه و قوس کمر ۴۵ است. در واقع گودی قوس دور سال به طرف جلو است که ارگان های مهمی مانند قلب و ریه را در خود جای دهد.
ساختار قوس کمر
باید توجه داشت که قوس های ستون مهره ها که گفته شد به طور متوسط در حالت ایستاده است. همانطور که در شکل ۸۲ دیده می شود ، این قوس ها در شرایط مختلف بدنی متفاوت است. برای مثال وقتی که به عقب خم می شویم لوردوز گردن و کمر افزایش پیدا می‌کند و کایفوز ناحیه دورسال کم می‌شود و بالعکس وقتی که به جلو خم می شویم کایفوز یا قوس ناحیه گردن و کمر کم می شود و قوس ناحیه دورسال بیشتر می شود.
در مطالعات بیومکانیکی نشان داده شده است که به وجود آمدن قوس های ستون مهره ها باعث می شوند که ستون مهره ها فشارهای بیشتری را تحمل کنند نسبت به مواقعی که ستون مهره ها مستقیم و بدون قوس باشد.
قوس ستون مهره ها می توانند تحت تاثیر بیماری ها ، ضربه ها ، مسائل ژنتیکی یا عادت های بد زیاد یا کم شوند و کم و زیاد شدن قوس های ستون مهره باعث به هم خوردن سلامت ستون مهره ها می شود.
خط جاذبه یا محور عمود بدن
همانطور که در شکل ۸۳ دیده می شود خط جاذبه در فردی که در حالت مستقیم ایستاده است از پشت گوش شروع می شود و به جلو مهره دوم لگن ختم می شود و نسبت به مفصل ران در پشت آن قرار می گیرد و نسبت به مفصل زانو و مچ پا کمی در جلو آن قرار می گیرد. به عبارت دیگر خط جاذبه در جلو مهره ساکروم و در پشت مفصل ران و در جلو مفصل زانو و مچ پا دیده می شود. همانطور که در شکل دیده می شود.
تعداد قابل ملاحظه ای از افراد پاسچر (آنالیز ساختار قامتی) یا وضعیت ایستادن و نشستن خوبی ندارند. بد ایستادن یا پاسچر بد به علت کوتاه شدن عضلات ، ضعف عضلانی ، ضربه ، عادت های بد یا انتشار ناجور چربی در بدن افراد مانند شکم بزرگ و یا مسائل ارثی است شکل ۸۴ پنج نوع اختلال شکل ایستادن را نشان می دهد.
این پنج نوع ایستادن غلط به تدریج در طول زمان باعث ناپایداری ستون فقرات ، کوتاه شدن تعدادی از عضلات و ضعیف شدن دیگر عضلات می شوند.
مثلاً کسی که گودی کمر زیاد دارد باعث کش آمدن و کوتاه شدن عضلات اکستانسور کمر و فشار آمدن بیشتر به عضلات پشت کمر و ضعف عضلات شکم می شود. همین باعث افزایش فشار به دیسک بین مهره ای و فاست ها یا مفاصل ستون مهره ها می شود.
گودی کمر یا هیپرلوردوزیس کمر یعنی اینکه قوس کمر بیشتر از ۵۰ درجه شود.در افرادی که قوز دورسال دارند قوس کمر آنها افزایش پیدا می کند.اصطلاح گودی کمر در افرادی گفته می‌شود که اگر از وسط لگن آنها خطی عمود به زمین وصل کنیم چندین سانتیمتر در جلو قوزک پا به زمین وارد می شود ، در واقع لگن این گونه افراد به جلو رانده شده است. بنابراین برای این که شخص بتواند مستقیم بایستد مجبور است بالا تنه خود را به عقب خم کند.
اختصاصات گودی کمر شامل موارد زیر است :
۱- لگن به طرف جلو رانده شده است.
۲- لگن به طرف عقب چرخیده است.
۳- مفصل ران و مفاصل زانو کاملاً کشیده هستند و اصطلاحاً هیپراکستانسیون نامیده می شود.
۴- فرد قوز دورسال دارد.
۵- سر بیمار به جلو خم شده است.
۶- در محل اتصال ناحیه دورسال به لامبار فرد احساس درد می کند.
۷- بالاتنه بیمار به عقب خم شده است.
علت گودی کمر چیست ؟
۱- بیش فعالی یا کوتاه شدن عضلات همسترینگ که در پشت ران قرار دارد
این عضلات باعث می‌شود که لگن به طرف جلو رانده شود ، علت کوتاه بودن عضلات همسترینگ یا بیش فعالی آن ها معمولاً ضعیف بودن عضلات باسن و عدم ورزش می باشد.
۲- شل شدن لیگامان های که مهره ها را به هم نگه می دارد
متاسفانه درمانی برای شلی لیگامان ها وجود ندارد ولی برای جبرانش می توان عضلات را با فیزیوتراپی تقویت کرد.
۳- قوز ناحیه دور سال یا پشتی
وقتی که شما دچار قوز در ناحیه پشتی یا دور سال هستید برای اینکه بتوانید صاف بایستید، لگن شما به طرف جلو حرکت می‌کند و همین باعث افزایش گودی کمر می شود.
۴- عادت بد
می‌دانیم که عضلاتی که مسئول نگه داشتن بدن ما در یک وضعیت خاص هستند در سطح نیمه خودآگاه کار می‌کنند یعنی بدون اینکه فکر کنیم بدن ما را در حال خاصی نگه می‌دارند. کسانی که بد می نشینند و عضلات شلی دارند یا کسانی که هنگام خواب بر روی شکم می خوابند مغز این ها عادت می کند که به طور ناخودآگاه ستون مهره‌ها را در حالت بدی نگه دارد.
۵- حوالی دوران بلوغ
رشد بچه ها در این دوران زیاد می شود و معمولاً هنگامی که بچه ها به جلو خم شوند و هنگام بازی یا درس خواندن حالت قوز ناحیه پشتی می شوند و همین قوز باعث افزایش قوس کمر می شود.
گودی کمر
چگونه می فهمید که قوس های ستون مهره های شما درست است ؟
از فردی بخواهید که با دوربین یا موبایل که در حدود یک متر بالاتر از زمین در سطح لگن شما قرار دارد یک عکس سراسری از شما بگیرد. به طوری که سر و پاهای شما دیده شود حال یک خط از تروکانترو یک خط از مالئول خارجی وصل کنید . اول محل تروکانتر و قوزک خارجی را در بدن خود لمس کنید تا بتوانید آنرا در عکس پیدا کنید.
گودی کمر
الف : تروکانتر بزرگ
دست خود را بر روی قسمت خارجی لگن خود قرار دهید ، یک برجستگی استخوانی را که لمس می کنید تروکانتر بزرگ نامیده می‌شود.
ب : مالئول خارجی
یک استخوان برجسته در قسمت خارجی مچ پای خود را لمس می کنید
در فرد طبیعی خطی که از تروکانتربزرگ می‌کشید درست از جلوی قوزک خارجی پا می گذرد. ولی اگر شما دچار گودی کمر باشید خطی از تروکانتر می‌کشید چند سانتی متر در جلوی قوزک پای شما قرار می گیرد.