درمان خانگی دیسک گردن می‌تواند به عنوان یک روش تکمیلی و مکمل در درمان این بیماری مفید باشد. اما باید توجه داشت که درمان خانگی فقط به تنهایی برای درمان دیسک گردن کافی نیست و باید همراه با روش‌های درمانی دیگر اعمال شود.
سؤال: اخیراً برای من تشخیص داده شد که یک دیسک برآمده در C5-C6 دارم. آیا کاری در منزل برای تسکین درد می توان انجام دهم؟
در واقع دیسک C5-C6 شایع ترین فتق دیسک در گردن است. این بخش به ویژه در برابر سایش و پارگی که معمولاً در اثر افزایش سن ایجاد می شود، حساس است (اگرچه مکانیک ضعیف نیز می تواند نقش داشته باشد). راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید به کاهش درد در خانه کمک کند، اما بدانید که زمانی وجود دارد که علائم شما نیاز به توجه پزشکی حرفه‌ای و باید به پزشک مراجعه کنید.
از نظر آماری، حدود نیمی از دیسک‌های فتق شده طی شش ماه پس از وقوع بهبود می‌یابند و تنها تقریباً 10درصد نیاز به جراحی دارند.
برای تسکین درد دیسک گردن چه باید کرد؟
درد پارگی دیسک گردن بسیار شدید و تیر کشنده و تیز است و گاهی مانع استراحت و خوابیدن فرد در شب می‌شود. فشار به ریشه عصبی می‌تواند باعث خواب رفتگی گزگز و حتی ضعف در عضلات اندام فوقانی و انگشتان دست شود نابراین بسیاری از افراد به دنبال روش‌هایی هستند که کمی از شدت درد بکاهند. باید توجه کنید که روش‌هایی که در این مقاله ارائه می‌شود صرفاً جهت اطلاعات عمومی عمومیست و بیمار باید مام این توصیه‌ها را تحت نظر پزشک انجام دهد تا خدای نخواسته مشکلی برای او پیش نیاید.
این روش عبارتند از:
1- استفاده از گرما و سرما
استفاده از گرما و سرما تقریباً نخستین درمان‌هایی بوده است که در طی قرن‌ها پیش انسان به آن دست یافته است. استفاده از سرما باعث جلوگیری از شروع شدن پروسه التهاب و استفاده از گرما عمولاً باعث کم شدن التهاب ایجاد شده در بدن می‌شود
- در ۴۸ ساعت اول درد، از کمپرس سرد (یخ در حوله) استفاده کنید تا التهاب و ورم کاهش یابد.
- پس از آن، کمپرس گرم باعث افزایش جریان خون و تسکین عضلات می‌شود.
- می‌توانید این دو را به‌صورت متناوب انجام دهید (۵ دقیقه سرما، ۱۰ دقیقه گرما).
- بهتر است روزی ۳ بار و هر بار ۱۵ تا ۲۰ دقیقه انجام شود.
2- استراحت کنترل‌شده
اصولاً استراحت مطلق درمان بیماری‌های ستون مهره‌ها از جمله دیسک گردن و کمر توصیه نمی‌شود زیرا استراحت بیش از حد، باعث ضعیف شدن عضلات گردن می‌شود.
بنابراین استراحت کنترل شده توسعه می‌شود:
- فقط ۱ تا ۲ روز استراحت مطلق کافی است.
- بعد از آن، به آرامی حرکات نرمشی سبک را آغاز کنید.
- از بالش بلند یا خیلی نرم استفاده نکنید، چون باعث خم شدن گردن می‌شود.
3- ماساژ ملایم برای تسکین فوری
ماساژ یکی از موثرترین راه‌ها برای آرام کردن عضلات و کاهش فشار عصبی است.
روغن‌های طبیعی مانند زیتون، نارگیل، سیاه‌دانه یا اسطوخودوس را کمی گرم کرده و به‌آرامی روی گردن ماساژ دهید.
پس از ماساژ، حوله گرم روی محل بگذارید تا جذب روغن بهتر و اثر تسکین‌دهندگی بیشتر شود.
اصولاً ماساژ باید ملایم انجام شود و هدف آن کاهش اسپاسم عضلانی و نیز فعال کردن اعصابی است که حس لمس را منتقل می‌کنم نابراین مانع ورود حس درد به نخاع می‌شود این تئوری تئوری دروازه یا گیت نام دارد.
4- داروها و پمادهای موضعی
در صورت درد متوسط تا شدید، از داروهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن (۴۰۰ میلی‌گرم) یا ناپروکسن (۲۵۰ میلی‌گرم) استفاده کنید.
برای تسکین موضعی هم ژل دیکلوفناک یا پمادهای حاوی منتول مناسب‌اند.
این داروها باید موقت و با مشورت پزشک مصرف شوند.
دیسک گردن حاد
با شدت زیاد ظاهر می‌شوند و معمولاً در مدت زمان کوتاهی به اوج خود می‌رسند.
بیماری دیسک گردن معمولاً باعث آسیب به نخاع (میلوپاتی) یا آسیب به ریشه‌های عصبی گردن (رادیکولوپاتی) می‌شود. علائم دیسک گردن معمولاً به‌طور تدریجی شدت می‌یابند. فتق حاد دیسک گردن که باعث بروز سریع مشکلات عصبی شود، بسیار نادر است.
فتق حاد دیسک گردن به‌عنوان یکی از علل بروز کوادری‌پارزی (ضعف در هر دو دست و پا) شناخته شده است. علاوه بر این، گزارش‌هایی مبنی بر سه مورد پاراپلژی ناشی از فتق دیسک گردن و پنج مورد از سندرم براون سکوارد (اختلال در نخاع) نیز وجود دارد.
درمان خانگی دیسک گردن شامل روش‌های متعددی است که می‌تواند به کاهش درد و تسکین علائم مرتبط با دیسک گردن کمک کند. در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
۱- آبگرم: یکی از روش‌های ساده و مؤثر برای کاهش درد و التهاب دیسک گردن استفاده از آب گرم است. برای این کار، یک حوله را در آب گرم بخیسانید و آن را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی گردن خود قرار دهید. این کار را روزانه انجام دهید تا به بهبود وضعیت گردن کمک کند.
۲- تمرینات گردن: تمرینات مخصوص گردن می‌توانند به تقویت عضلات گردن و کاهش فشار بر روی دیسک گردن کمک کنند. تمرینات ساده‌ای مانند چرخاندن گردن به طرفین یا خم و راست کردن آن به سمت شانه‌ها می‌تواند برای شما مفید باشد.
۳- خواب مناسب: انتخاب بالش مناسب برای خواب می‌تواند فشار وارد بر دیسک گردن را کاهش دهد و در نتیجه علائم دیسک گردن بهبود پیدا کند. داشتن خواب راحت و صحیح برای کاهش درد و تسکین علائم ضروری است.
۴- ماساژ گردن: ماساژ دادن گردن می‌تواند به کاهش درد و بهبود جریان خون در ناحیه گردن کمک کند. شما می‌توانید از روغن‌های ماساژ مخصوص برای این کار استفاده کنید.
درمان دیسک گردن در منزل
درمان خانگی نه‌تنها برای کاهش درد مؤثر است، بلکه می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. کلید درمان خانگی، اصلاح عادت‌های روزمره و انجام تمرینات کششی منظم است.
1- اصلاح وضعیت بدن
وضعیت نادرست بدن یکی از دلایل اصلی درد دیسک گردن است.
برای اصلاح آن:
- هنگام نشستن پشت میز، شانه‌ها صاف و سر در راستای بدن باشد.
- صفحه‌نمایش کامپیوتر را هم‌سطح چشم تنظیم کنید یعنی مانیتور خود را بالا بیاورید و صندلی خود را به پایین ببرید.
- از نشستن طولانی در یک وضعیت خودداری کرده و هر ۴۵ دقیقه، گردن را حرکت دهید.
- موقع استفاده از موبایل، دستگاه را بالا بیاورید تا گردن خم نشود موبایل یکی از شایع‌ترین علت درد گردن در دنیای جدید می‌باشد زیرا عملاً جایگزین کامپیوتر شده است.
2- بالش و نحوه خواب
بالش باید طوری باشد که سر و گردن در امتداد ستون فقرات قرار گیرد.
از بالش‌های طبی یا مموری فوم استفاده کنید.
بهتر است به پشت یا پهلو بخوابید، نه روی شکم
اندازه بالش باید مناسب باشد بالش‌های زیاد بلند باعث خم شدن گردن بالش‌های زیاد کوچک هم برای گردن مضر هستند
3- تمرینات روزانه
ورزش منظم باعث تقویت عضلات گردن و کاهش فشار بر دیسک می‌شود. اصولاً ورزش می‌گویند که قبل از انجام حرکات ورزشی باید عضله‌ها نرم و مفاصل روان شوند در زندگی روزمره هم همین صادق است یعنی قبل از شروع به کار ورزش صبحگاهی در آماده کردن بدن برای ۸ ساعت کار بسیار موثر است ورزش منظم و آمادگی صبحگاهی باعث می‌شود که میزان صدمه به دیسک کمتر شود
نمونه تمرین‌ها:
- کشش چانه: چانه را آرام به داخل بکشید و ۵ ثانیه نگه دارید.
- چرخش گردن: سر را به‌آرامی به سمت راست و چپ بچرخانید.
- کشش جانبی: گوش را به شانه نزدیک کرده و چند ثانیه نگه دارید.
- بالا بردن شانه‌ها: شانه‌ها را بالا ببرید و سپس رها کنید.
این تمرین‌ها را روزی ۲ تا ۳ نوبت تکرار کنید
دقت فرمایید که ورزش صبحگاهی و حرکات گردن با قولنج شکستن بسیار متفاوت است زیرا قولنج شکستن کاریست که باعث تخریب دیسک‌ها و مفاصل پشت ستون مهره‌ها می‌شود.
4- ماساژ همراه با گرما درمانی به صورت ترکیبی
ماساژ روزانه با روغن گرم و استفاده از حوله داغ باعث بهبود سریع‌تر جریان خون در ناحیه گردن می‌شود.
این روش برای افرادی که درد عضلانی ناشی از دیسک دارند بسیار موثر است.
درمان سریع دیسک گردن در خانه
گاهی درد ناگهانی و شدید گردن باعث می‌شود فرد به دنبال درمان فوری باشد. در چنین مواردی، چند روش طبیعی و بی‌خطر می‌توانند در عرض چند ساعت درد را کاهش دهند.
1- روش "سرما-گرما" متناوب
ابتدا یخ را برای ۱۰ دقیقه روی گردن بگذارید، سپس بلافاصله حوله داغ برای ۱۵ دقیقه قرار دهید.
این کار التهاب را کم و جریان خون را زیاد می‌کند
هم گرما و هم سرما هر دو خاصیت ضد درد دارند.
2- ماساژ با روغن ضدالتهاب
روغن سیاه‌دانه یا نعناع فلفلی را با چند قطره روغن زیتون مخلوط کنید و روزی دو بار روی گردن ماساژ دهید.
3- دمنوش‌های ضد درد
- دمنوش زنجبیل و زردچوبه خاصیت ضد التهابی دارند امروزم از این دو ترکیب در اروها برای کاهش التهاب استفاده می‌شود.
- دمنوش بابونه برای آرامش عضلات گردن در کتاب‌های طب سنتی توصیف شده است. .
4- وضعیت صحیح گردن در حین خواب
در زمان استراحت، گردن باید در امتداد بدن باشد. بالش بلند باعث خم شدن گردن و تشدید درد می‌شود.
5- استراحت همراه با حرکت
حتی در دوران درد حاد، نباید گردن را کاملاً بی‌حرکت نگه دارید.
حرکات نرم و کنترل‌شده، از سفت شدن عضلات جلوگیری می‌کند.
برای درد دیسک گردن چی خوبه
تغذیه نقش مهمی در درمان و پیشگیری از آسیب‌های ستون فقرات دارد.
مواد غذایی می‌توانند التهاب را کاهش داده، ترمیم بافت‌ها را تسریع کنند و از تحلیل دیسک جلوگیری نمایند.
خوراکی‌های مفید
- ماهی‌های چرب: مانند سالمون و قزل‌آلا ( سرشار از امگا۳).
- سبزیجات برگ‌سبز : مثل اسفناج و کلم بروکلی ( غنی از ویتامین K و منیزیم).
- میوه‌های قرمز و بنفش : مانند انار، بلوبری و توت ( آنتی‌اکسیدان بالا).
- زردچوبه و زنجبیل : ضد التهاب طبیعی.
- گردو، بادام و تخم کتان : تقویت‌کننده بافت‌های دیسک.
خوراکی‌های مضر
قند زیاد، غذاهای فرآوری‌شده، نوشابه، گوشت قرمز زیاد و فست‌فودها باعث افزایش التهاب می‌شوند اصولاً غذاهای قندی باعث افزایش وزن بدن می‌شود.
نوشیدنی‌های مفید
- آب زیاد برای مرطوب نگه‌داشتن دیسک‌ها آب بسیار مهم است را عملاً دیسک‌ها طبق قوانین هیدرولیک عمل می‌کنند و یکی از علل بیماری دیسک کم شدن آب آنهاست.
- چای سبز برای سم‌زدایی بدن موثر است چای سبز یکی از مواد مهم آنتی اکسیدان طبیعی است.
- شیر بادام یا شیر کم‌چرب برای تأمین کلسیم موثر است.
مکمل‌های تقویتی (با مشورت پزشک)
ویتامین D گاهی پزشکان در نسخه‌های خود برای بهبود درد بیمار واد تقویتی تجویز می‌کنند یکی از این مواد تقویتی مهم ویتامین د همراه با کلسیم می‌باشد که نقش مهمی در سلامتی ستون مهره‌ها و درمان بیماری‌های ناشی از آن دارد.
ویتامین‌های گروه ب نقش مهمی در د عملکرد اعصاب از جمله ریشه‌های عصبی که در اثر دیسک گردن آسیب دیده‌اند دارد از جمله این ویتامین‌ها می‌توان به ویتامین ب ۱ ب۶ و ب ۱۲ اشاره کرد.
منیزیم یکی از مواد مهمی است که برای شل شدن عضلات کمک کننده است توسط عده‌ای از پزشکان تجویز می‌شود و معمولاً هم نتیجه خوبی دارد. اینجانب دکتر قاسم اسحاقی هم معمولا از این وارد در درمان بیماری‌های دیسک گردن برای بیماران خود استفاده می‌کنم.
راه‌های درمان فتق دیسک گردن
روش‌های درمان‌های خانگی معمولاً در درمان دیسک‌های خفیف به کار می‌رود در درمان دیسک‌های شدید معمولاً اثر زیادی ندارد به همین جهت در کسانی که دچار فتق دیسک گردن می‌شود باید از عمل‌های جراحی یا درمان‌های فیزیوتراپی استفاده کرد ..
1- درمان‌های غیرجراحی
- فیزیوتراپی تخصصی: شامل کشش گردن (تراکشن)، اولتراسوند، گرما و تحریک الکتریکی برای کاهش درد تفاوت روش‌های فیزیوتراپی با درمان‌های خانگی این است که یزیوتراپ‌ها با کمک وسایلی که دارند گرمای عمقی ایجاد می‌کنند که در کاهش التهاب بسیار موثرتر از روش‌های خانگی مانند استفاده از کیف آب گرم می‌باشد..
- تزریق اپیدورال: تزریق داروی ضدالتهاب در اطراف ریشه عصب برای کاهش فوری التهاب. فلسفه تزریق اپیدورال این است که ماده ضد التهاب را در نزدیک‌ترین محل دیسک آسیب دیده که همان ناحیه اپیدورال هست تزریق می‌کند.
- بریس یا گردنبند طبی نرم: استفاده کوتاه‌مدت در موارد درد حاد برای ثابت نگه داشتن گردن اصولاً درد ناشی از دیسک گردن با حرکت گردن تشدید می‌شود بنابراین برای کاهش درد می‌توان حرکات گردن را محدود کرد اید توجه داشت که استفاده از گردنبند طبی معمولاً ۲۰ درصد حرکات گردن را محدود می‌کند ولی همان ۲۰ درصد نقش مهمی در کاهش درد دارد.
2- درمان دارویی
در موارد متوسط، پزشک داروهای قوی‌تر تجویز می‌کند، از در دنیای جدید درمان‌های دارویی همراه با درمان خانگی در درد ناشی از بیماری‌های دیسک گردن توصیه می‌شود که مهمترین آنها داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند دیکلوفناک بروفن ملوکسیکام پیروکسیکام ناپروکسن می‌باشد باید توجه داشت که این داروها باید حدود ۱۰ روز مصرف شوند تا خاصیت ضد التهاب داشته باشند کسانی که فقط یک بار از این داروها استفاده می‌کنند به عنوان مسکن عمل می‌کنند.
در بعضی از کشورهای دنیا داروهایی مانند استامینوفن و بروفن در دسترس عموم قرار دارند ولی توصیه می‌شود کلیه داروها توسط پزشک تجویز شود.
دسته دوم داروهای ضد التهاب که در درمان بیماری‌های دیسک گردن و گردن درد به کار می‌روند داروهای ضد التهاب استروئیدی هستند مانند متیل پردنیزولون و تریامسینولون دگزامتازون. این مواد می‌توانند به صورت تزریقی مصرف شوند و حتماً باید توسط پزشک تجویز شوند:
شل‌کننده‌های عضلانی از داروهای دیگری که در درمان بیماری‌های گردن از جمله دیسک استفاده می‌شود داروهایی مانند گاباپنتین و پرگابالین می‌باشد که که این داروها باعث کاهش انتقال حس درد ز نقاب داخل مغز می‌شود.
دسته دیگر داروهایی که در درمان درد گردن به کار می‌روند داروهای شل کننده عضلانی هستند که باعث جلوگیری از اسپاسم عضلانی می‌شود. زیرا وقتی ریشه عصبی در اثر تق دیسک تحریک می‌شود ایمپالس‌های الکتریکی زیادی به عضله فرستاده می‌شود و در نتیجه عضله دچار اسپاسم می‌شود و همین اسپاسم و سفت شدن عضله باعث درد می‌شود یعنی یک سیکل معیوب بنابراین ما اگر با شل کننده عضلانی بتوانیم عضله را شل کنیم جلوی درد نیز گرفته می‌شود
3-جراحی در موارد شدید
اصولاً مدت درمان غیر جراحی دیسک گردن حدود ۶ هفته است در صورتی که بیمار در این مدت بود پیدا نکند درمان‌های جراحی توصیه می‌شودا. در ضمن گر بیمار دچار بی‌حسی، ضعف عضلانی یا از دست دادن کنترل حرکتی شود، جراحی ضرورت پیدا می‌کند.
انواع جراحی:
- دیسککتومی: خارج کردن بخش آسیب‌دیده دیسک در این روش از طریق جلو گردن کاف داده می‌شود و دیسک گردن معیوب خارج شده و به جای آن دیسک مصنوعی یا کیج گذاشته می‌شود.
- نتیجه عمل جراحی دیسک‌های گردن معمولاً بسیار رضایت بخش است در حدود ۱۰ درصد موارد ممکن است عارضه ایجاد شود و ۹۰ درصد موارد بیماران نتیجه راضی کننده و خوب می‌گیرند.
پس از جراحی، فیزیوتراپی و مراقبت از گردن برای جلوگیری از بازگشت مشکل ضروری است.
نتایج درمان اورژانسی فتق دیسک گردن: تجربه بیماران مختلف
بیمار1
مرد 34 ساله ای با ضعف چهار اندام بیا یا کوادری پارزی به اورژانس مراجعه کرد. سه هفته قبل از بستری شدن، او دچار درد گردن و بی حسی اندام شده بود. معاینه فیزیکی ضعف اندام فوقانی و تحتانی ، سطح حسی در T2 و هایپررفلکسی را در هر چهار اندام با کلونوس و علامت بابینسکی مثبت در اندام تحتانی نشان داد. MRI اورژانسی گردن ،فتق دیسک بزرگ C5-C6 را با فشرده شدن طناب نخاعی نشان داد. معاینه عصبی مجدد پس از MRI نشان دهنده ضعف اندام فوقانی دیستال (2/5) و اندام تحتانی (0/5؛ فرانکل درجه B) بود. دیسککتومی اورژانسی C5-C6 انجام شد، یک تکه نرم بزرگ دیسک برداشته شد. دیسککتومی با ادغام با کاشت دیسک مصنوعی (PEEK) و صفحه تیتانیوم ثابت از طریق روش قدامی گردنی انجام شد. پس از جراحی، بیمار قدرت را در اندام های خود پیدا کرد. او 7 روز بعد مرخص شد. در پیگیری 3 ماهه، او دارای راه رفتن طبیعی و قدرت کامل در اندام های خود با اسپاستیسیتی خفیف باقیمانده (گرید فرانکل E) بود.
معاینه 18 ماه پس از جراحی در معاینه قدرت و احساس طبیعی همراه با اسپاستیسیته خفیف را نشان داد و در تصویربرداری جوش خوردگی استخوانی مشاهده شد.
فتق حاد دیسک باعث ایجاد کوادری پارزی حاد شد که در طی معاینه رزونانس مغناطیسی (MRI) در این مرد 34 ساله که به سرعت به کوارری پلژی یا فلج کامل چهار اندام تبدیل شد. (الف) بررسی‌های MRI با ساژیتال و (ب) نمای آگزیال C5-C6 مرکزی را نشان می‌دهند.
بیمار 2
مردی 32 ساله پس از بیدار شدن در ساعت 4 صبح با همی پارزی راست به اورژانس یک مرکز پزشکی دیگر مراجعه کرد. سابقه پزشکی او قابل توجه نبود، اگرچه او یک روز قبل از پذیرش از درد گردن شکایت کرده بود. معاینه فیزیکی همی‌پارزی شدید اندام‌های فوقانی و تحتانی راست و اختلالات حسی در سمت چپ (تشخیص به عنوان سندرم براون سکوارد) را نشان داد. توموگرافی کامپیوتری مغز با کنتراست (CT) و سی تی آنژیوگرافی طبیعی بودند. MRI اورژانسی گردن ، فتق دیسک سمت راست C3-C4 را با فشرده سازی مشخص نخاع نشان داد.
بیمار برای دیسککتومی اورژانسی C3-C4 و فیوژن با یک قفس PEEK و صفحه تیتانیوم ثابت به مرکز پزشکی منتقل شد. در حین جراحی، یک سوراخ در PLL شناسایی شد و یک دیسک نرم بزرگ از فضای اپیدورال خارج شد. پس از عمل جراحی، بیمار قدرت تقریباً طبیعی در سمت راست پیدا کرد و در روز 2 بعد از عمل به خانه مرخص شد. در پیگیری 2 ماهه، او به بهبودی کامل عصبی با راه رفتن نرمال و قدرت اندام طبیعی دست یافته بود. در پیگیری 8 ماهه، از درد خفیف گردن شکایت کرد، اما معاینه عصبی او طبیعی بود (فرانکل درجه E). جوش خوردن استخوان در تصویربرداری مشهود بود.
بیمار 3
مرد 45 ساله ای که قادر به راه رفتن یا ایستادن نبود به اورژانس مراجعه کرد. سابقه پزشکی او به خاطر سابقه تصادف در ۱۵ سال قبل قابل توجه بود و 3 روز قبل از بستری شدنش از ضعف اندام تحتانی پس از بلند کردن یک جسم سنگین شکایت کرده بود. معاینه فیزیکی ضعف دو طرفه پا و هایپررفلکسی را در هر چهار اندام با علامت بابینسکی مثبت و سطح حسی در T6 (درجه فرانکل C) نشان داد. MRI اورژانسی T2 از ستون فقرات گردنی و قفسه سینه یک دیسک C5-C6 دژنره شده با فتق را نشان داد که منجر به فشرده سازی خفیف نخاع شد. با این حال، یک فتق بزرگ C6-C7 با مهاجرت دیسک و فشردگی شدید طناب دیده شد.
در طی جراحی اورژانسی یک کورپکتومی C6 برای استخراج دیسک C6-C7 و درمان هر دو سطح دژنراتیو انجام شد.یک قفس مش با پیوند استخوان موضعی وارد شد و یک صفحه دینامیک با چهار پیچ ثابت شد. در روز اول پس از عمل، بیمار در اندام تحتانی قدرت کامل خود را به دست آورد. در روز 2 ، راه رفتن او اسپاستیک و ناپایدار بود، اما در روز 4 ، راه رفتن او تنها با اسپاسم خفیف به یکنواخت بهبود یافت و او به خانه مرخص شد. در پیگیری 2 ماهه، او راه رفتن طبیعی، قدرت کامل در تمام اندام‌ها و رفلکس‌های طبیعی (درجه فرانکل E) داشت. در پیگیری 13 ماهه، او از درد گردن و بی حسی بازو شکایت کرد، اما معاینه فیزیکی قدرت و احساس طبیعی همراه با هایپررفلکسی اندام تحتانی (درجه فرانکل E) را نشان داد. جوش خوردن استخوان در تصویربرداری مشهود بود.
بیمار 4
خانم 47 ساله ای با شکایت از درد گردن و ناتوانی در ایستادن و راه رفتن به اورژانس مراجعه کرد. او سابقه بیماری کرون، فیبرومیالژیا، افسردگی شدید، سوء مصرف مواد مخدر و اختلال شخصیت مرزی داشت. معاینات مستقل توسط جراح مغز و اعصاب، متخصص مغز و اعصاب، و جراح ارتوپد ارزیابی‌های همزمان از ضعف خفیف اندام را به همراه داشت که با شکایات او سازگار نبود و این گمانه‌زنی‌ها مبنی بر اینکه مشکل او در راه رفتن منشا غیر عضوی دارد. یک سی تی اسکن فتق دیسک C5-C6 را با آسیب کانال نخاعی نشان داد. بیمار برای انجام کارهای بیشتر، از جمله MRI گردن با تزریق گادولینیوم بستری شد. معاینه عصبی یک روز پس از بستری نشان داد که او بیماری عضوی ندارد و ارزیابی روانپزشکی نشان داد که ساختگی است.
با این حال، در روز بعد، ارزیابی عصبی با کوادری پارزی اسپاستیک و کاهش قدرت اندام مطابقت داشت (اندام فوقانی پروگزیمال، اندام دیستال، اندام تحتانی راست، اندام تحتانی چپ). بیمار هیپررفلکسی با علائم مثبت هافمن و بابینسکی و همچنین بی اختیاری اسفنکتر (درجه C فرانکل) بود.
سوالات متداول
۱. دیسک گردن دقیقاً چیست؟
دیسک گردن یک بالشتک نرم بین مهره‌های گردنی است که نقش ضربه‌گیر دارد. وقتی این دیسک از محل خود بیرون بزند یا پاره شود، به ریشه‌های عصبی اطراف خود فشار آورده و باعث درد، بی‌حسی یا گزگز در گردن، شانه و بازو می‌شود.
۲. آیا دیسک گردن خودبه‌خود خوب می‌شود؟
در بسیاری از موارد خفیف، بله. با استراحت کنترل‌شده، فیزیوتراپی، ورزش، تغذیه سالم و اصلاح وضعیت بدن، دیسک گردن می‌تواند بدون جراحی بهبود یابد. اما در موارد پیشرفته یا درد شدید، با درمان جراحی بهبود پیدا می‌کند .
۳. بهترین درمان خانگی برای دیسک گردن چیست؟
استفاده از کمپرس سرد و گرم برای کاهش درد
ماساژ ملایم با روغن زیتون یا سیاه‌دانه
انجام حرکات کششی آرام روزی چند بار
خوابیدن روی بالش طبی و پرهیز از خم شدن زیاد سر
این روش‌ها معمولاً در عرض چند روز درد را کاهش می‌دهند.
۴. چه چیزی برای درد دیسک گردن خوب است؟
مواد تغذیه ضد التهابی شامل ماهی، خشکبار، سبزیجات سبز، زردچوبه و زنجبیل برای کاهش التهاب مفید است.همچنین نوشیدن آب کافی و پرهیز از فست‌فود و نوشابه نیز توصیه می‌شود.
۵. آیا ورزش برای دیسک گردن ضرر دارد؟
ورزش‌های سنگین یا حرکات ناگهانی گردن خطرناک‌اند، اما ورزش‌های کششی ملایم و فیزیوتراپی بسیار مفیدند.
حرکاتی مثل خم کردن چانه به داخل، چرخش آرام گردن و بالا بردن شانه‌ها باعث تقویت عضلات گردن می‌شوند.
۶. در هنگام خواب، بهترین حالت برای گردن چیست؟
بهترین حالت خواب برای دیسک گردن، خوابیدن به پشت یا پهلو با بالش طبی است.
از خوابیدن روی شکم خودداری کنید، چون گردن را بیش از حد می‌چرخاند و فشار را زیاد می‌کند.
۷. آیا استفاده از گردنبند طبی مفید است؟
گردنبند طبی نرم می‌تواند در دوره‌های درد حاد کمک کند، اما استفاده‌ی طولانی‌مدت باعث ضعیف شدن عضلات گردن می‌شود.
بنابراین باید فقط چند ساعت در روز و برای مدت محدود استفاده شود.
۸. علائم خطر دیسک گردن چیست؟
اگر هر یک از موارد زیر را دارید، باید سریع به پزشک مراجعه کنید:
- بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در بازو و انگشتان
- ضعف عضلانی یا افتادن اجسام از دست
- درد گردن همراه با سردرد یا سرگیجه
- ادامه درد بیش از ۱۰ روز بدون بهبود
۹. آیا جراحی برای دیسک گردن خطرناک است؟
خیر، جراحی دیسک گردن امروزه با روش‌های کم‌تهاجمی انجام می‌شود و میزان موفقیت بالایی دارد. حدود ۹۰ درصد از بیماران از عمل جراحی دیسک گردن راضی هستند
در موارد شدید، جراحی باعث بازگشت حرکت طبیعی گردن و از بین رفتن کامل درد می‌شود.
۱۰. آیا دیسک گردن قابل پیشگیری است؟
علت ایجاد دیسک گردن اصولاً مسائل ژنتیکی است یعنی فرد استعداد آن را دارد به عبارت دیگر جنس دیسک فرد خوب نیست ولی موارد مانند موارد زیر در پیشگیری دیسک گردن توصیه می‌شود.
- حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام کار و مطالعه
- ورزش منظم و سبک برای تقویت عضلات
- پرهیز از خم کردن زیاد گردن به جلو (مثلاً موقع استفاده از موبایل)
- تغذیه سالم و نوشیدن آب کافی
این موارد تا حد زیادی از بروز دیسک گردن جلوگیری می‌کنند.
۱۱. چه مدت طول می‌کشد تا دیسک گردن درمان شود؟
درمان دیسک گردن معمولاً بین ۳ تا ۸ هفته طول می‌کشد.
در موارد خفیف، با درمان خانگی در عرض ۲ هفته بهبود حاصل می‌شود، به طور کلی اگر دیسک گردن پس از ۶ هفته درمان‌های غیر جراحی بهبود پیدا نکند عمل جراحی توصیه می‌شود.
۱۲. آیا استفاده از طب سنتی در درمان دیسک گردن مؤثر است؟
برخی درمان‌های سنتی مثل ماساژ ملایم با روغن گرم، بخور گیاهی و دمنوش‌های ضدالتهاب (زنجبیل، زردچوبه، دارچین) می‌توانند در کنار درمان‌های علمی مؤثر باشند.
اما نباید جایگزین فیزیوتراپی یا درمان پزشکی شوند.
۱۳. آیا سرما یا گرما در تشدید درد تأثیر دارند؟
بله. در روزهای سرد، عضلات گردن سفت‌تر می‌شوند و درد بیشتر می‌شود.
گرما معمولاً باعث شل شدن عضلات و تسکین درد می‌شود. توصیه می‌شود در فصل‌های سرد، گردن را با شال گرم نگه دارید.
۱۴. آیا استفاده از بالش ماساژور یا حرارتی مفید است؟
اگر درد خفیف باشد، استفاده از بالش حرارتی یا ماساژور گردن بسیار کمک‌کننده است، چون باعث بهبود جریان خون می‌شود.
اما در دردهای شدید یا التهاب زیاد، استفاده‌ی زیاد ممکن است درد را تشدید کند.
۱۵. آیا دیسک گردن باعث سرگیجه می‌شود؟
بله. در کنار ریشه‌های عصبی جریان ورترال از داخل سوراخ خصوصی به طرف مغز می‌رود بنابراین گاهی دیسک باعث فشار به این شریان می‌شود که البته این موارد نادر است در برخی موارد، فشار بر اعصاب گردنی یا اختلال در خون‌رسانی می‌تواند باعث سرگیجه، تاری دید یا سردرد شود.
اگر این علائم شدید یا مکرر است، باید توسط متخصص مغز و اعصاب بررسی شود.
۱۶. آیا کار با موبایل و کامپیوتر باعث دیسک گردن می‌شود؟
بله. نشستن طولانی با گردن خم‌شده (به‌ویژه هنگام کار با گوشی) یکی از شایع‌ترین دلایل دیسک گردن در نسل جدید است.
برای پیشگیری، باید موبایل را در سطح چشم نگه داشت و هر نیم ساعت حرکات کششی انجام داد هنگام استفاده از کامپیوتر باید مانیتور کامپیوتر تا حد امکان بالا و صندلی فرد استفاده کننده پایین باشد به طوری که هنگام استفاده از کامپیوتر سر بیمار به جلو خم نشود.
۱۷. آیا رانندگی زیاد برای دیسک گردن مضر است؟
بله، لرزش‌های مداوم و نشستن طولانی در حالت خمیده فشار زیادی به مهره‌های گردن وارد می‌کند.
در سفرهای طولانی، هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه توقف کنید، گردن را حرکت دهید و استراحت کنید.
۱۸. آیا دیسک گردن به دست و انگشتان هم درد می‌دهد؟
بله. چون اعصاب گردن به شانه و بازو می‌روند، فشار دیسک می‌تواند باعث درد، بی‌حسی یا گزگز در بازو و انگشتان شود.
به طوری که ریشه عصبی شماره ۶ گردن به انگشت شست و شماره ۷گردن به انگشت اشاره و ریشه عصبی شماره ۸ گردن به انگشت کوچک می‌رود .بنابراین علائم درد گزگز مورمور و خواب رفتن هر کدام از ریشه‌های عصبی می‌تواند در اندام فوقانی و انگشتان دست علامت ایجاد کند.
نتیجه گیری
دیسک گردن را می‌توان با درمان‌های خانگی، تمرینات منظم، اصلاح وضعیت بدن، تغذیه ضدالتهابی و در موارد خاص، درمان‌های پزشکی به‌طور کامل کنترل کرد.
رمز موفقیت در درمان این است که درمان خانگی را زود شروع کنید، حرکات درست انجام دهید و از وارد کردن فشار ناگهانی به گردن خودداری کنید.
با رعایت این اصول، حتی بدون جراحی، می‌توان درد دیسک گردن را به‌طور قابل توجهی کاهش داد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
