لغت نامه کمر گردن
دیسک :
Disc ساختمانی است غضروفی که در بین استخوان های تنه مهره ها قرار گرفته است.
فاست :
Facet مفصل هایی که در عقب مهره ها قرار دارند هر مهره با دو مفصل به مهره دیگر متصل می شود.
لیگامان:
Ligament تسمه هایی هستند که دو تنه مهره را بهم وصل می کنند.
لیگامان طولی قدامی :
Anterior Longitudinal Ligament لیگامانی است که در طول ستون فقرات از گردن تا انتهای کمر در جلوی مهره ها و دیسک ها کشیده شده است.
لیگامان طولی خلفی :
Posterior Longitudinal Ligament لیگامانی است که در طول ستون فقرات از گردن تا انتهای کمر در پشت تنه مهره ها و دیسک ها کشیده شده است.
دیسک پاره :
Herniatedd disc فتق دیسک در این حالت در حلقه دیسک یک سوراخ بوجود آمده و هسته دیسک از آن بیرون آمده است.
دژنراسیون :
Degeneration پدیده فرسایش و ساییده شدن.این پدیده با زمان پیشرفت می کند مثل پیر شدن ستون فقرات ،سفید شدن مو
پدیکل :
Pedicle قسمتی استوانه ای است که در داخل تنه مهره قرار گرفته است. پدیکل در وافع جایی است که زایده عرضی و فاستها به تنه مهره متصل می شود.
دژنره :
ساییدن شدن و فرسوده شدن دیسک یا مفاصل ستون فقرات
پرگابالین :
دارویی است که پس از مصرف با پروتئینی به نام آلفا ۲ دلتا می پیوندد و کانالهای کلسیمی را می بندد. در نتیجه جلوی ترشح میانجی های عصبی برای انتقال درد را می گیرد . به عبارت دیگر پرگابالین در واقع مانع انتقال پیام های درد به مغز می شود.
تنگی کانال نخاعی :
یک بیماری پیشرونده دژنراتیو است که در آن دو مفصلی که در طرف راست عقب ستون مهره ها قرار دارند رشد زیاد داشته و باعث می شوند. سوراخ های بین مهره ای که عصب از داخل آنها رد می شود تنگ شود. در نتیجه فضای کافی برای عصب باقی نمی‌ماند.
شریان ورتبرال :
از بین مهره های ششم تا اول مغز دو شریان یکی در طرف راست و یکی در طرف چپ حرکت می کنند که به مغز میروند و شریانهای ورتبرال نامیده می شوند.
ام آر آی (MRI):
اتم هایی که در بدن انسان هستند دائما دور خود می چرخند و در واقع آهنربای کوچکی هستند. فراوان ترین اتمی که در بدن ما وجود دارد هیدروژن است. اتم های هیدروژن مانند آهنرباهای کوچکی هستند که در جهات مختلف قرار گرفته اند. دستگاه ام آر آی در واقع یک آهنربای بزرگ است وقتی هر عضوی ، مثلا کمر انسان در داخل آن قرار گیرد .اتم های هیدروژن در امتداد شار مغناطیسی قرار می گیرند. درست مانند اینکه براده های آهن را اگر بر روی کاغذی بریزیم ، و در زیر کاغد یک آهنربا بگذاریم ، براده های آهن در جهت شار مغناطیسی منظم قرار می گیرند. در هنگام انجام ام آر آی عضو مورد مطالعه ( مثلا کمر بیمار ) در داخل یک آهنربای بزرگ و بسیار قوی قرار می گیرد ، در واقع اتم هایی که در بدن وجود دارند ، مانند آهنربا های بسیار کوچک در امتداد هم قرار می گیرند ، سپس دور کمر انسان وسیله ای به نام کویل بسته می شود. سپس امواج رادیویی ( radiofrequency ) به این اتم های منظم شده وارد می شود ، در نتیجه اتم ها انرژی جذب می کنند و از حالت منظم خارج می شوند و بر حسب ساختمان های بدن انرژی های مختلفی جذب می کنند ، در این صورت بر حسب میزان انرژی که اتم ها و بافتهای متفاوت جذب می کنند ، کامپیوتر شکلی را رسم می کند که MRI نوع T1 نامیده می شود. سپس امواج رادیویی قطع می شود و دوباره اتم ها در یک ردیف قرار می گیرند و حال انرژی را که جذب کرده بودند را آزاد می کند ، و کامپیوتر بر مبنای آزاد شدن انرژی توسط اتم ها تصویر دیگری ترسیم می کند. به همین جهت ام آر آی معمولا در حالت های T1 و T2 گرفته می شوند. در این دو نوع تصویر هر بافتی رنگ خاصی دارد مثلا آب و مایع مغزی نخاعی در ام آر آی T1 سیاه ولی در ام آر آی T2 سفید است. بنابرین به طور خلاصه در ام آر آی بدن در یک آهنربای بسیار قوی قرار داده می شود و امواج رادیویی به آن تابانده می شود به همین جهت خطرات اشعه را ندارد.
رادیوگرافی :
در این روش عضو مورد نظر مثلا کمر یا پای انسان بین یک فیلم رادیولوژی و دستگاه رادیولوژی قرار می گیرد. دستگاه رادیولوژی با کمک برق اشعه ایکس تولید می کند. این اشعه X به عضو مورد نظر تابانده می شود و از عضو عبور می کند ولی از استخوان های داخل آن عبور نمی کند ، بنابرین در فیلم رادیولوژی سایه استخوان ها به صورت تصویر سفید ظاهر می شود در حالیکه بافت های دیگر ،مثلا عضلات که اشعه را از خود عبور می دهند به صورت سیاه تصویر می دهند.
آنژیوگرافی :
آنژیو گرافی یک نوع عکس برداری با کمک اشعه X است. در رادیو گرافی ساده یک قسمت از بدن ، مثلا گردن ، عروق دیده نمی شوند فقط استخوان ها دیده می شوند، بنابراین برای دیده شدن شریانها یک لوله باریک را وارد شریان می کنند و ماده ای که اصطلاحا ماده حاجب یا contrast نامیده می شود را وارد شریان کرده بلا فاصله اشعه X به ناحیه مورد نظر تابانده می شود و عکس برداری انجام می شود. ماده حاجب یک ماده یددار است بنابرین اشعه ایکس از آن عبور نمی کند و شریان ها به صورت سفید رنگ دیده می شوند.
symptom :
علائم یک بیماری دو دسته هستند یکی علایمی که توسط بیمار بیان می شود مثلا درد ، سرگیجه و غیره که اینها Symptom نامیده می شوند و علائم دیگری که توسط پزشک در معاینه پیدا می شود که sign نامیده می شود .
Symptom free یعنی بدون علامت
EMG :
EMG مخفف الکترومیوگرافی است ، یعنی بررسی الکتروفیزیولوژیک عضله است. برای این کار یک سوزن وارد عضله مورد مطالعه می کنند و وضعیت الکتریکی آنرا مورد بررسی قرار میدهند.
فمورال :
هر چیزی که مربوط به ران باشد. شامل مفصل ران که مفصل فمورال نامیده می شود. شریان و ورید و عصب فمورال که هرسه به عضلات ران ختم می شوند. این سه عنصر در جلوی ران تقریبا در خط وسط هستند.
اوبتوراتور :
عصبی که از سوراخ استخوان لگن خارج میشود و وارد قسمت میانی ران می گردد.
پرونئال :
Peroneal یعنی مربوط به قسمت خارجی ساق پا است. شامل عصب پرونئال ، شریان پرونئال و عضلات پرونئال است.
عصب پرونئال عصبی است که از عصب سیاتیک جدا می شود و دور استخوان فیبولا یا نازک نی طی مسیر می کند و عضلات پرونئال (یعنی عضلات قسمت خارجی ساق پا ) را عصب می دهد.
تیبیال :
Tibial یعنی ساق پا ( یعنی هر چه که مربوط به قسمت میانی و پشت ساق پا شود. شامل استخوان تیبیال ، عصب تیبیال ، شریان تیبیال ، عضله تیبیال .
استخوان تیبیال همان استخوان درشت نی است. عصب تی بیال در واقع شاخه انتهایی عصب سیاتیک است.
گاباپنتین :
Gabapentin دارویی شبیه به میانجی شیمیایی GABA است. این دارو به گیرنده های GABA متصل نمی شود اما روی گیرنده های پروتئین آلفا ۲ دلتا اثر می کند و از آن طریق کانال های کلسیمی را می بندد و مانع انتقال جریان های الکتریکی در عصب می شود. بنابراین در واقع شبیه میانجی شیمیایی GABA مانع تحریک نورون یا سلول عصبی می شود. این دارو در درمان تشنج و درد بکار می رود.
نسج نرم :
Soft tissue به مجموع بافتهای غیر استخوانی دست و پا و یا کمر و گردن نامیده می شود.شامل عضلات لیگامان و تاندون است.
نورون :
Neuron سلول های عصبی نورون نام دارند که شامل سه قسمت است: دندریت ،جسم سلولی وآکسون.آکسون هر نورون به دندریت نورون بعدی توسط سیناپس پیوند داده می شود و از انتهای آکسون موادی که میانجی شیمیایی نامیده می شوند ترشح می شود. میانجی های شیمیایی یا تحریکی یا مهاری هستند. یعنی یا نورون بعدی را تحریک یا مهار می کنند.
اسپاسم عضلانی :
در حالت عادی ما هر موقع که بخواهیم به مقدار مورد نیاز عضلات خود را منقبض می کنیم و کاری را انجام می دهیم. اسپاسم عضلانی انضباض شدید و دردناک عضله است که عضله برای چند ساعت یا چند روز در حالت انقباض شدید باقی می ماند.علت اسپاسم ، یا تحریک شدن عصبی است که به عضله وارد می شود یا ضربه به عضله است. در اسپاسم عضلانی ، بیمار مثلا در کمرش یک عضله را خیلی سفت حس می کند. گاهی اسپاسم عضلات کمر باعث کج شدن بیمار به یک طرف می شوند.
سیاتیک یا درد سیاتیکی :
دردی است که در مسیر عصب سیاتیک دیده شود. عصب سیاتیک بزرگ ترین عصب بدن است که از وسط باسن به پشت ران می رود اگر به یکی از ریشه های آن فشار وارد شود درد از کمر به باسن و سپس پشت یا قسمت خارجی ران و پشت ساق پا انتشار پیدا می کند.
عضلات گلوتئال (Gluteal muscles) :
عضلات باسن یا سرین و گاهی عضلات کفل یا کپل نامیده می شود. این عضلات شامل ۷ عضله هستند. ۴ عضله در عمق که اوبتوراتور ( Obturator) ، جملوس فوقانی و تحتانی (Superior and inferior gemelus) و پیریفورمیس (Piriformis ) نامیده می شوند. بر روی این چهار عضله سه عضله دیگر قرار دارد که گلوتئوس بزرگ ( Gluteous Major ) ، میانی ( Gluteous intermediate ) و کوچک ( Gluteous minor ) نامیده می شود. باسن انسان نسبت به حیوان های دیگر بزرگ‌تر است و همین عضلات بزرگ باعث شده اند تا انسان تنها موجود جانداری باشد که می تواند بایستد.
عضله چهار سر یا کوادری ( Quadricepes ) :
مجموعه عضلاتی است که جلوی ران و در بالای زانو قرار گرفته است. این عضله در واقع چهار عضله هستند که تاندون آنها یکی شده و در جلوی کاسه زانو قرار می گیرد . این چهار عضله شامل واستوس میانی ( اینترمدیت Vastus intermediate ) واستوس داخلی (Vastus medial مدیال) ، واستوس خارجی ( Vastus Lateral ( لاترال )) رکتوس فموریس ( Rectus Femorisc ) هستند. این عضله باعث می شود هنگام ایستادن و راه رفتن زانوی ما خم نشود.
عضلات همسترینگ Hamstring muscle :
به عضلات پشت ران بین باسن تا زانو را می گویند. این عضلات نیز چهار تا هستند شامل سمی ممبرانوزوس Semimembranosus ، سمی تندینوس Semitendinisous ، عضله گراسیلیس Gracilis و دو سر ران Biceps Femoris کار این عضلات خم کردن زانو ( به عقب )است .
عضله تنسور فاشیا لاتا :
یکی از عضلاتی است که در قسمت خارجی ران قرار دارد و باعث می شود هنگام راه رفتن زانوی ما خم نشود.این عضله باند ایلیو تیبیال متصل است.
لیگامان ایلیو فمورال :
لیگامانی است که لگن را به مهره ها متصل می کند. در واقع در بالا به مهره پنجم می چسبد و حرکات آنرا کم می کند.