دیسک بین مهره ای L4-L5 شایعترین دیسک کمری است که پاره می‌شود.مهره ۴و۵ کمری دو تا از مهم‌ترین مهره های بدن هستند.درمان دیسک کمری مهره 4 و 5
دیسک بین مهره ای L4-L5 شایعترین دیسک کمری است که پاره می‌شود .می دانید چرا؟ زیرا لیگامان لگنی که لیگامان ایلیو لامبار نام دارد از لگن تا مهره پنجم کشیده می‌شود و حرکت مهره پنجم را کم می‌کند .
در نتیجه دیسک بین مهره L4 - L5 پایین ترین و اولین جایی است که بیشترین حرکت را در ستون مهر ه ها دارد . از طرفی تمام وزن تنه در این محل اعمال می‌شود و مهر ها نیز به صورت کج قرار گرفته اند . ۷۰ درصد قوس کمری و ۷۰ در صد وزن بدن در دیسک بین مهره ای L4 -L5 قرار دارد .
مهره 4 و 5 کمر
مهره ۴و۵ کمری دو تا از مهم‌ترین مهره های بدن هستند. زیرا مهره پنجم با یک لیگامان به لگن متصل است بنابرین مهره ۴ بیشترین تحرک را در کمر دارد و علاوه بر این بعد از مهره چهارم قوس کمر کم می‌شود. یعنی ۷۰ در صد قوس کمر بین مهره لگن و مهره چهارم است. شایع ترین دیسک دژنره شده نیز بین مهره ۴و۵ اتفاق می افتد.
شکل 1- مهره 4 و 5 ستون فقرات
دیسک مهره 4 و 5
دیسک مهره ۴و۵ شایعترین دیسکی است که باعث دژنره (ساییده شدن دیسک) می‌شود. علت این است که بیشترین حرکات تنه روی لگن هنگام خم شدن به جلو یا عقب یا چرخش به طرفین در دیسک مهره 4 و 5 اتفاق می افتد .پارگی دیسک ۴ و ۵ باعث فشار به ریشه عصبی پنجم کمری L5 می‌شود.
عصب L5 به عضلات باز کننده شست و مچ پا عصب می‌دهد به همین جهت ممکن است بیمار نتواند روی پنجه پا راه برود یا انگشت شست و پا را به طرف خودش بکشد. اهمیت دیسک ۴ و ۵ کمری این است که می‌توان آنرا با آندوسکوپ عمل کرد. اهمیت دیگر این دیسک این است که اگر مهره ۴و۵ را به هر دلیلی با پیچ بهم وصل کنیم اگر دیسک پایین تر از آن سالم باشد ،معمولا اشکال زیادی در حرکات ستون مهره ها ایجاد نمی‌شود.
دیسک ۴و۵ شایعترین دیسکی است که منجر به فلج شدن پا می‌شود که اصطلاحا Foot Drop نامیده می‌شود. پس از ایجاد شدن این نوع فلج ، بیمار باید ظرف ۴ ساعت عمل شود و معمولا اکثر مواقع پس از عمل هم فلج پا بر نمی گردد.
بهترین درمان دیسک بین مهره ای L4 -L5 چیست ؟
هنوز بهترین درمان دیسک بین مهره ای L4 - L5 عمل علی رغم تبلیغاتی که در فضای مجازی و پزشکان غیر جراح می‌شود عمل جراحی است .
آیا همه بیماران مبتلا به دیسک L4 - L5 نیاز به جراحی دارند ؟
خیر ۸۰درصد بیماران مبتلا به دیسک L4 -L5 با درمان های آسان‌تر خوب میشوند .
درمان های غیر جراحی برای L4-L5
درمان‌های غیر جراحی برای مشکلات دیسک بین مهره‌های L4 و L5 می‌توانند به تسکین درد و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. در زیر تعدادی از درمان‌های غیر جراحی برای این مشکل ذکر شده است:
فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی:
تمرینات استخوانی و تقویتی می‌توانند عضلات پشتی را تقویت کرده و فشار را از مهره‌ها کاهش دهند.
تمرینات کمر و شکم نیز می‌توانند به کاهش فشار در منطقه L4-L5 کمک کنند.
داروها:
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
در بعضی موارد ، استفاده از مسکن‌ها نیز میتواند در تسکین درد مفید باشد.
تزریقات موضعی:
تزریقات موضعی ستون فقرات با استفاده از استروئیدها و مواد تسکین‌دهنده می‌توانند درمان موقتی درد و التهاب فشار اعصاب را فراهم کنند.
تراپی های جایگزین:
مثل ماساژ تراپوتیک، آکوپانکچر، کیروپراکتیک و طب سوزنی می‌توانند برخی از دردها را کاهش دهند و احتمالاً به بهبود عملکرد کمک کنند.
کمربند و پشتیبان‌های مهره‌ای:
استفاده از کمربندهای حمایتی و دستگاه‌های پشتیبان مهره‌ای می‌توانند در ایجاد استحکام و پایداری در ناحیه مهره‌ها کمک کنند.
تغییرات در شیوه زندگی:
مثل کاهش وزن در صورت نیاز، اجتناب از حرکات وضعیتی ضار و توسعه استراحت کافی.
لطفاً قبل از شروع هر نوع درمان، با پزشک خود مشورت کنید. آنها می‌توانند بر اساس وضعیت شما و تاریخچه پزشکی شما بهترین درمان را توصیه کنند.
درمان های تزریقی برای L4-L5
برای مشکلات دیسک بین مهره‌های L4 و L5، تزریقات موضعی ممکن است به عنوان یکی از راه‌های درمانی در نظر گرفته شوند. در زیر، نمونه‌هایی از تزریقات موضعی مورد استفاده در این موارد ذکر شده است:
تزریق استروئیدی:
تزریق استروئید به نقطه‌ای که درد حاضر است، میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. این تزریقات معمولاً شامل کورتیکواستروئیدها میشوند.
تزریق‌های مهره‌ای (اسپینال):
تزریق فلوروسکوپیک اپیدورال (Epidural Steroid Injection - ESI): در این روش، استروئیدها به نزدیکی دیسک بین مهره‌ها تزریق میشوند تا به کاهش التهاب و فشار در ناحیه مورد نظر کمک کنند.
تزریق فلوروسکوپیک فورامینال (Facet Joint Injection): این تزریق به ناحیه مفصل‌های فورامینال اعمال می‌شود تا درد و التهاب در این مفصل‌ها را کاهش دهد.
تزریق دیسکوگرافی:
این تزریق به نقطه‌ای در داخل دیسک انجام می‌شود تا به تشخیص دقیق‌تر منطقه مورد درمان و کاهش درد کمک کند.
تزریقات آلکل در مورد سیاتیک:
برای درمان دردهای ناشی از فشار بر عصب سیاتیک، تزریقات آلکل به ناحیه مورد نظر می‌توانند کمک کنند.
تزریق لوبریکانت (Viscosupplementation):
برای درمان درد مفاصل مهره‌ای، استفاده از تزریقات لوبریکانت ممکن است در برخی موارد مفید باشد.
لطفاً هرگز خودسرانه هیچ نوع تزریقی انجام ندهید و پیش از هر گونه تصمیمی، با پزشک خود مشورت کنید. آنها می‌توانند به شما در انتخاب درمان مناسب و اجرای صحیح آن کمک کنند.
انواع جراحی دیسک بین مهره ای L4 - L5 چیست ؟
جراحی های بسته که توسط اشعه لیزر انجام می‌شود. از لیزر در مواردی که دیسک دژنره است استفاده می‌شود. در این طریقه شکافی در روی پوست ایجاد نمی‌شود و بلکه یک سوزن در داخل دیسک بین مهره ای L4 - L5 قرار داده می‌شود و اشعه لیزر وارد دیسک شده و باعث ایجاد یک حفره در داخل دیسک می‌شود. بعضی از جراحان از کشش منفی نیز در حین لیزر استفاده می‌کنند.
شکل 2 - جراحی دیسک بین مهره ای با لیزر
۲- عمل آندوسکوپی دیسک L4 - L5 که توسط یک لنز انجام می‌شود از آندوسکوپی در مواردی استفاده می‌شود که دیسک در یک طرف پاره شده است مثلا طرف راست و در داخل کانال نخاعی نیافتاده است استفاده می‌شود . بنابرین در دیسک های دو طرفه یک کسانی که درد کمر همراه با درد سیاتیک دارند عمل آندوسکوپی مناسب نیست .
شکل 3 - جراحی دیسک کمر با اندوسکوپی
۳- عمل جراحی باز بدون پیچ گذاری در مواردی که دیسک پاره شده یا قطعه ای از آن داخل کانال افتاده است انجام می‌شود fig 5
۴- عمل جراحی باز همراه با پیچ گذاری در مواردی استفاده می‌شود که دیسک خیلی زیاد بیرون زده است و جراح مجبور است مقدار زیادی استخوان را بردارد یا در مواردی که فرد علاوه بر پارگی دیسک تنگی کانال نخاعی نیز دارد . به طور کلی اگر بیش از نصف فاست یا مفاصل پشت ستون فقرات بیمار صدمه بخورد لازم است که پیچ برای بیمار گذاشته شود .
علایم دیسک L4 - L5 چیست ؟
پارگی یا خرابی دیسک L4 - L5 باعث درد سیاتیکی می‌شود ، یعنی دردی که از داخل کمر به پشت باسن و سپس در قسمت خارجی ران و قسمت خارجی ساق پا و در انتها ممکن است بیمار احساس گز گز یا خواب رفتن در شست پا دارد.
در معاینه انگشتان پا بیمار ممکن است نتواند شست پا خود را در مقابل دست جراح به عقب نگاه دارد به عبارت دیگر اکستانسور شست پا ضعیف تر شود . بیمار ممکن است هنگام راه رفتن روی پاشنه پا پای بیمار به زمین بخورد به عبارت دیگر بیمار ممکن است قادر نباشد روی پاشنه پای خود بایستد .
در موارد شدید تر بیمار ممکن است با فلج هر دو اندام تحتانی و بی اختیاری ادرار و مدفوع مراجعه کند .
در مان های ساده تر دیسک L4 - L5 چیست ؟
در موارد کمتر شدید دیسک بین مهره‌های L4 و L5، می‌توان از درمان‌های غیر جراحی و ساده‌تر استفاده کرد. این درمان‌ها می‌توانند به تسکین درد و بهبود علائم کمک کنند. در زیر چندین روش ساده‌تر برای درمان دیسک بین مهره‌های L4 و L5 آمده است:
تمرینات تقویتی و افزایش انعطاف‌پذیری:
انجام تمریناتی که به تقویت عضلات پشتی و شکمی کمک می‌کنند، میتواند به استحکام مهره‌ها و کاهش فشار بر روی دیسک‌ها کمک کند.
فیزیوتراپی:
نیاز به راهنمایی حرفه‌ای فیزیوتراپی در تمرینات و تکنیک‌های مناسب برای بهبود وضعیت عضلات و استخوان‌ها دارید.
استفاده از پایه‌ها و کمربندهای حمایتی:
استفاده از کمربند حمایتی مهره‌ای ممکن است در تخفیف درد و کاهش فشار در ناحیه L4-L5 مفید باشد.
کاهش فعالیت‌هایی که فشار بر دیسک‌ها وارد می‌کنند:
از حرکات و وضعیت‌هایی که می‌توانند فشار بر دیسک‌ها افزایش دهند، پرهیز کنید.
استفاده از داروهای ضد درد و ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs):
در مواردی که درد و التهاب حاضر است، ممکن است پزشک داروهای این دسته را توصیه کند.
تزریقات موضعی:
در صورت لزوم، تزریقات موضعی مانند تزریق‌های استروئیدی ممکن است در تسکین درد و کاهش التهاب کمک کنند.
همچنین، مهم است که هرگز خودسرانه هر نوع درمانی را انجام ندهید و همیشه با پزشک خود مشورت کنید. آنها می‌توانند بر اساس وضعیت شما، بهترین گزینه‌ها را برای درمان دیسک بین مهره‌های L4 و L5 پیشنهاد کنند.