دیسک بین مهره ای L4-L5 شایعترین دیسک کمری است که پاره می‌شود .می دانید چرا؟ زیرا لیگامان لگنی که لیگامان ایلیو لامبار نام دارد از لگن تا مهره پنجم کشیده می‌شود و حرکت مهره پنجم را کم می‌کند .
در نتیجه دیسک بین مهره L4 - L5 پایین ترین و اولین جایی است که بیشترین حرکت را در ستون مهر ه ها دارد . از طرفی تمام وزن تنه در این محل اعمال می‌شود و مهر ها نیز به صورت کج قرار گرفته اند . ۷۰ درصد قوس کمری و ۷۰ در صد وزن بدن در دیسک بین مهره ای L4 -L5 قرار دارد .
مهره 4 و 5 کمر
مهره ۴و۵ کمری دو تا از مهم‌ترین مهره های بدن هستند. زیرا مهره پنجم با یک لیگامان به لگن متصل است بنابرین مهره ۴ بیشترین تحرک را در کمر دارد و علاوه بر این بعد از مهره چهارم قوس کمر کم می‌شود. یعنی ۷۰ در صد قوس کمر بین مهره لگن و مهره چهارم است. شایع ترین دیسک دژنره شده نیز بین مهره ۴و۵ اتفاق می افتد.
دیسک مهره 4 و 5
دیسک مهره ۴و۵ شایعترین دیسکی است که باعث دژنره (ساییده شدن دیسک) می‌شود. علت این است که بیشترین حرکات تنه روی لگن هنگام خم شدن به جلو یا عقب یا چرخش به طرفین در دیسک مهره 4 و 5 اتفاق می افتد .پارگی دیسک ۴ و ۵ باعث فشار به ریشه عصبی پنجم کمری L5 می‌شود.
عصب L5 به عضلات باز کننده شست و مچ پا عصب می‌دهد به همین جهت ممکن است بیمار نتواند روی پنجه پا راه برود یا انگشت شست و پا را به طرف خودش بکشد. اهمیت دیسک ۴ و ۵ کمری این است که می‌توان آنرا با آندوسکوپ عمل کرد. اهمیت دیگر این دیسک این است که اگر مهره ۴و۵ را به هر دلیلی با پیچ بهم وصل کنیم اگر دیسک پایین تر از آن سالم باشد ،معمولا اشکال زیادی در حرکات ستون مهره ها ایجاد نمی‌شود.
دیسک ۴و۵ شایعترین دیسکی است که منجر به فلج شدن پا می‌شود که اصطلاحا Foot Drop نامیده می‌شود. پس از ایجاد شدن این نوع فلج ، بیمار باید ظرف ۴ ساعت عمل شود و معمولا اکثر مواقع پس از عمل هم فلج پا بر نمی گردد.
بهترین درمان دیسک بین مهره ای L4 -L5 چیست ؟
هنوز بهترین درمان دیسک بین مهره ای L4 - L5 عمل علی رغم تبلیغاتی که در فضای مجازی و پزشکان غیر جراح می‌شود عمل جراحی است .
آیا همه بیماران مبتلا به دیسک L4 - L5 نیاز به جراحی دارند ؟
خیر ۸۰درصد بیماران مبتلا به دیسک L4 -L5 با درمان های آسان‌تر خوب می‌شوند .
درمان های غیر جراحی برای L4-L5
درمان‌های غیر جراحی برای مشکلات دیسک بین مهره‌های L4 و L5 می‌توانند به تسکین درد و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. در زیر تعدادی از درمان‌های غیر جراحی برای این مشکل ذکر شده است:
فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی:
تمرینات استخوانی و تقویتی می‌توانند عضلات پشتی را تقویت کرده و فشار را از مهره‌ها کاهش دهند.
تمرینات کمر و شکم نیز می‌توانند به کاهش فشار در منطقه L4-L5 کمک کنند.
داروها:
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
در بعضی موارد ، استفاده از مسکن‌ها نیز می‌تواند در تسکین درد مفید باشد.
تزریقات موضعی:
تزریقات موضعی ستون فقرات با استفاده از استروئیدها و مواد تسکین‌دهنده می‌توانند درمان موقتی درد و التهاب فشار اعصاب را فراهم کنند.
تراپی های جایگزین:
مثل ماساژ تراپوتیک، آکوپانکچر، کیروپراکتیک و طب سوزنی می‌توانند برخی از دردها را کاهش دهند و احتمالاً به بهبود عملکرد کمک کنند.
کمربند و پشتیبان‌های مهره‌ای:
استفاده از کمربندهای حمایتی و دستگاه‌های پشتیبان مهره‌ای می‌توانند در ایجاد استحکام و پایداری در ناحیه مهره‌ها کمک کنند.
تغییرات در شیوه زندگی:
مثل کاهش وزن در صورت نیاز، اجتناب از حرکات وضعیتی ضار و توسعه استراحت کافی.
لطفاً قبل از شروع هر نوع درمان، با پزشک خود مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند بر اساس وضعیت شما و تاریخچه پزشکی شما بهترین درمان را توصیه کنند.
درمان های تزریقی برای L4-L5
برای مشکلات دیسک بین مهره‌های L4 و L5، تزریقات موضعی ممکن است به عنوان یکی از راه‌های درمانی در نظر گرفته شوند. در زیر، نمونه‌هایی از تزریقات موضعی مورد استفاده در این موارد ذکر شده است:
تزریق استروئیدی:
تزریق استروئید به نقطه‌ای که درد حاضر است، می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. این تزریقات معمولاً شامل کورتیکواستروئیدها می‌شوند.
تزریق‌های مهره‌ای (اسپینال):
تزریق فلوروسکوپیک اپیدورال (Epidural Steroid Injection - ESI):
در این روش، استروئیدها به نزدیکی دیسک بین مهره‌ها تزریق می‌شوند تا به کاهش التهاب و فشار در ناحیه مورد نظر کمک کنند.
تزریق فلوروسکوپیک فورامینال (Facet Joint Injection):
این تزریق به ناحیه مفصل‌های فورامینال اعمال می‌شود تا درد و التهاب در این مفصل‌ها را کاهش دهد.
تزریق دیسکوگرافی:
این تزریق به نقطه‌ای در داخل دیسک انجام می‌شود تا به تشخیص دقیق‌تر منطقه مورد درمان و کاهش درد کمک کند.
تزریقات آلکل در مورد سیاتیک:
برای درمان دردهای ناشی از فشار بر عصب سیاتیک، تزریقات آلکل به ناحیه مورد نظر می‌توانند کمک کنند.
تزریق لوبریکانت (Viscosupplementation):
برای درمان درد مفاصل مهره‌ای، استفاده از تزریقات لوبریکانت ممکن است در برخی موارد مفید باشد.
لطفاً هرگز خودسرانه هیچ نوع تزریقی انجام ندهید و پیش از هر گونه تصمیمی، با پزشک خود مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند به شما در انتخاب درمان مناسب و اجرای صحیح آن کمک کنند.
درمان بیرون زدگی دیسک کمر مهره 4 و 5
بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌های L4 و L5 یکی از مشکلاتیه که خیلی از آدم‌ها باهاش مواجه میشن. خیلی وقت‌ها این مشکل باعث درد شدید کمر میشه که نه تنها خود کمر، بلکه می‌تونه به پاها هم منتقل بشه. شاید حس کنید که پاها بی‌حس شدن یا حتی عضلاتتون ضعیف میشن و نمی‌تونید به راحتی حرکت کنید. معمولاً این وضعیت به خاطر فشارهایی که به دیسک‌ها وارد میشه، فرسایش طبیعی دیسک‌ها یا آسیب‌هایی که در طول زمان به ستون فقرات وارد میشه به وجود میاد.
اولین قدم برای درمان معمولاً روش‌های ساده‌تری هست که بدون جراحی انجام میشه. برای شروع ممکنه پزشک به شما پیشنهاد بده که استراحت کنید، داروهای ضدالتهابی برای کاهش درد مصرف کنید، یا فیزیوتراپی و تمریناتی که عضلات کمر رو تقویت می‌کنن انجام بدید. خیلی از وقت‌ها این روش‌ها جواب می‌ده، اما اگه درد بهتر نشد، ممکنه از روش‌های دیگه مثل تزریق استروئید یا حتی درمان با لیزر استفاده بشه. در مواقعی که درد مزمن بشه یا ضعف عضلانی شدیدتر بشه، ممکنه پزشک توصیه کنه که به جراحی‌هایی مثل میکرودیسککتومی یا تعویض دیسک فکر کنید.
برای پیشگیری از این مشکلات یا اینکه مشکل بدتر نشه، باید مراقب وضعیت بدنتون باشید. مثلا از بلند کردن اجسام سنگین به‌طور نادرست خودداری کنید، تمرینات مخصوص تقویت ستون فقرات انجام بدید و همیشه حواستون به وضعیت بدنتون موقع نشستن یا ایستادن باشه. اگر هم حس کردید که درد کمر یا پاها شدیدتر میشه، یا بی‌حسی دارید، بهتره که سریعاً به پزشک مراجعه کنید. هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید، درمان سریع‌تر و راحت‌تر خواهد بود.
درمان خانگی دیسک کمر مهره 4 و 5
درمان خانگی برای بیرون‌زدگی دیسک کمر در ناحیه مهره‌های L4 و L5 می‌تواند به تسکین علائم و کاهش درد کمک کند، اما باید با احتیاط و تحت نظارت پزشک انجام شود. یکی از مهم‌ترین روش‌ها، استراحت مناسب و اجتناب از فعالیت‌های سنگین است که فشار اضافی به دیسک‌ها وارد می‌کند. استفاده از کمپرس سرد و گرم می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند، در حالی که فیزیوتراپی‌های سبک و تمرینات تقویتی عضلات کمر و شکم نقش مؤثری در بهبود وضعیت ستون فقرات دارند. همچنین، حفظ وضعیت بدنی صحیح در هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن بسیار حائز اهمیت است. در کنار این اقدامات، مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند، ولی باید حتماً تحت نظر پزشک باشد. در نهایت، مراقبت‌های مداوم و مراجعه به متخصص برای ارزیابی دقیق وضعیت دیسک و جلوگیری از تشدید آسیب، جزء اصول درمان خانگی مؤثر در مدیریت این مشکل هستند.
درمان خانگی برای بیرون‌زدگی دیسک کمر در ناحیه مهره‌های L4 و L5 می‌تواند به کاهش درد و بهبود وضعیت فرد کمک کند، اما باید به‌طور دقیق و با نظارت پزشک انجام شود. این روش‌ها تنها به‌عنوان تکمیل‌کننده درمان‌های اصلی عمل می‌کنند و نباید جایگزین درمان‌های پزشکی شوند. در اینجا چند راهکار خانگی آورده شده است که می‌تواند به شما در تسکین درد کمک کند:
- استراحت و حرکت کنترل‌شده : ممکن است اینطور به نظر برسد که استراحت مطلق می‌تواند سریع‌تر به شما کمک کند، اما در حقیقت استراحت طولانی‌مدت باعث ضعیف شدن عضلات و دشواری در حرکت می‌شود. بهترین کار این است که فعالیت‌های سنگین را محدود کرده و چند روز استراحت داشته باشید. اما حتی در این مدت، پیاده‌روی‌های کوتاه و ملایم می‌تواند به جلوگیری از خشکی بدن و کاهش درد کمک کند.
- کمپرس سرد و گرم : در روزهای اول که التهاب وجود دارد، استفاده از کمپرس سرد می‌تواند بسیار مفید باشد. بعد از گذشت چند روز، گرمای مرطوب می‌تواند به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کند. هر بار کمپرس را برای مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک قرار دهید.
- داروهای ضدالتهابی : داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کنند. اما حتماً باید این داروها را تحت نظر پزشک مصرف کنید و از مصرف خودسرانه آن‌ها پرهیز کنید. مصرف بی‌رویه داروها ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشد.
- تمرینات کششی و تقویتی: تمرینات کششی برای سیاتیک و تقویت عضلات کمر و شکم می‌تواند به کاهش فشار روی دیسک‌های آسیب‌دیده کمک کند. مهم است که این تمرینات به‌طور تدریجی و تحت نظر متخصص انجام شود. حرکات ناگهانی و شدید ممکن است وضعیت شما را بدتر کند.
- اصلاح وضعیت بدنی : وضعیت بدنی صحیح هنگام نشستن یا ایستادن نقش مهمی در کاهش فشار روی دیسک‌ها دارد. برای جلوگیری از آسیب بیشتر، پشت خود را صاف نگه دارید و از تکیه‌گاه مناسب برای کمر استفاده کنید. هنگام بلند کردن اجسام نیز باید از خم کردن کمر خودداری کنید و از قدرت پاها برای بلند کردن استفاده کنید.
- الگوی خواب مناسب : اگر به شکم می‌خوابید، ممکن است فشار زیادی به ستون فقرات وارد شود. بهتر است به پهلو بخوابید و بالش‌هایی بین زانوها قرار دهید تا فشار به کمر کاهش یابد. خوابیدن به پشت با قرار دادن بالش زیر زانوها نیز به حفظ قوس طبیعی کمر کمک می‌کند.
- سبک زندگی سالم : کنترل وزن، ترک سیگار و انجام تمرینات ورزشی منظم به تقویت استخوان‌ها و کاهش فشار روی دیسک‌ها کمک می‌کند. همچنین، داشتن رژیم غذایی متعادل و مدیریت استرس نقش مهمی در بهبود وضعیت کمر دارند.
در نهایت، اگر علائم شما ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. درمان‌های خانگی تنها می‌توانند به کاهش درد کمک کنند و در صورت نیاز به درمان‌های تخصصی‌تر، باید پزشک متخصص شما را راهنمایی کند.
انواع جراحی دیسک بین مهره ای L4 - L5 چیست ؟
جراحی های بسته که توسط اشعه لیزر انجام می‌شود. از لیزر در مواردی که دیسک دژنره است استفاده می‌شود. در این طریقه شکافی در روی پوست ایجاد نمی‌شود و بلکه یک سوزن در داخل دیسک بین مهره ای L4 - L5 قرار داده می‌شود و اشعه لیزر وارد دیسک شده و باعث ایجاد یک حفره در داخل دیسک می‌شود. بعضی از جراحان از کشش منفی نیز در حین لیزر استفاده می‌کنند.
- عمل آندوسکوپی دیسک L4 - L5 که توسط یک لنز انجام می‌شود از آندوسکوپی در مواردی استفاده می‌شود که دیسک در یک طرف پاره شده است مثلا طرف راست و در داخل کانال نخاعی نیافتاده است استفاده می‌شود . بنابرین در دیسک های دو طرفه یک کسانی که درد کمر همراه با درد سیاتیک دارند عمل آندوسکوپی مناسب نیست .
- عمل جراحی باز بدون پیچ گذاری در مواردی که دیسک پاره شده یا قطعه ای از آن داخل کانال افتاده است انجام می‌شود
- عمل جراحی باز همراه با پیچ گذاری در مواردی استفاده می‌شود که دیسک خیلی زیاد بیرون زده است و جراح مجبور است مقدار زیادی استخوان را بردارد یا در مواردی که فرد علاوه بر پارگی دیسک تنگی کانال نخاعی نیز دارد . به طور کلی اگر بیش از نصف فاست یا مفاصل پشت ستون فقرات بیمار صدمه بخورد لازم است که پیچ برای بیمار گذاشته شود .
علایم دیسک L4 - L5 چیست ؟
پارگی یا خرابی دیسک L4 - L5 باعث درد سیاتیکی می‌شود ، یعنی دردی که از داخل کمر به پشت باسن و سپس در قسمت خارجی ران و قسمت خارجی ساق پا و در انتها ممکن است بیمار احساس گز گز یا خواب رفتن در شست پا دارد.
در معاینه انگشتان پا بیمار ممکن است نتواند شست پا خود را در مقابل دست جراح به عقب نگاه دارد به عبارت دیگر اکستانسور شست پا ضعیف تر شود . بیمار ممکن است هنگام راه رفتن روی پاشنه پا پای بیمار به زمین بخورد به عبارت دیگر بیمار ممکن است قادر نباشد روی پاشنه پای خود بایستد .
در موارد شدید تر بیمار ممکن است با فلج هر دو اندام تحتانی و بی اختیاری ادرار و مدفوع مراجعه کند .
در مان های ساده تر دیسک L4 - L5 چیست ؟
در موارد کمتر شدید دیسک بین مهره‌های L4 و L5، می‌توان از درمان‌های غیر جراحی و ساده‌تر استفاده کرد. این درمان‌ها می‌توانند به تسکین درد و بهبود علائم کمک کنند. در زیر چندین روش ساده‌تر برای درمان دیسک بین مهره‌های L4 و L5 آمده است:
- تمرینات تقویتی و افزایش انعطاف‌پذیری:انجام تمریناتی که به تقویت عضلات پشتی و شکمی کمک می‌کنند، می‌تواند به استحکام مهره‌ها و کاهش فشار بر روی دیسک‌ها کمک کند.
- فیزیوتراپی:نیاز به راهنمایی حرفه‌ای فیزیوتراپی در تمرینات و تکنیک‌های مناسب برای بهبود وضعیت عضلات و استخوان‌ها دارید.
- استفاده از پایه‌ها و کمربندهای حمایتی:استفاده از کمربند حمایتی مهره‌ای ممکن است در تخفیف درد و کاهش فشار در ناحیه L4-L5 مفید باشد.
- کاهش فعالیت‌هایی که فشار بر دیسک‌ها وارد می‌کنند:از حرکات و وضعیت‌هایی که می‌توانند فشار بر دیسک‌ها افزایش دهند، پرهیز کنید.
- استفاده از داروهای ضد درد و ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs):در مواردی که درد و التهاب حاضر است، ممکن است پزشک داروهای این دسته را توصیه کند.
- تزریقات موضعی:در صورت لزوم، تزریقات موضعی مانند تزریق‌های استروئیدی ممکن است در تسکین درد و کاهش التهاب کمک کنند.
- همچنین، مهم است که هرگز خودسرانه هر نوع درمانی را انجام ندهید و همیشه با پزشک خود مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند بر اساس وضعیت شما، بهترین گزینه‌ها را برای درمان دیسک بین مهره‌های L4 و L5 پیشنهاد کنند.
سوالات متداول
1- چه عواملی باعث بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌های L4 و L5 می‌شوند؟
بیرون‌زدگی دیسک در ناحیه L4 و L5 معمولاً به‌دلیل فشارهای زیاد به دیسک‌ها، فرسایش طبیعی آن‌ها یا حرکات نادرست ستون فقرات در طول زمان رخ می‌دهد. حرکت زیاد در این ناحیه و فشار وزن بدن باعث می‌شود که این ناحیه بیشتر مستعد آسیب‌دیدگی باشد.
2- آیا همه بیماران مبتلا به دیسک بین مهره‌های L4 و L5 نیاز به جراحی دارند؟
خیر. بیشتر بیماران با درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهابی، و تمرینات تقویتی بهبود می‌یابند. تنها در موارد شدیدتر، مانند آسیب‌دیدگی‌های شدید دیسک یا فلج شدن اندام‌ها، ممکن است جراحی لازم باشد.
3- آیا درمان‌های خانگی برای دیسک بین مهره‌های L4 و L5 موثر هستند؟
بله، درمان‌های خانگی مانند استراحت مناسب، استفاده از کمپرس سرد و گرم، فیزیوتراپی و تغییرات در سبک زندگی می‌توانند در کاهش درد و التهاب مؤثر باشند. البته این درمان‌ها باید تحت نظارت پزشک انجام شوند.
4- چگونه می‌توان از بروز دیسک بین مهره‌های L4 و L5 جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از بروز دیسک بین مهره‌های L4 و L5 باید از حرکات نادرست مانند خم شدن‌های شدید، بلند کردن اجسام سنگین به‌طور نادرست و عدم رعایت وضعیت بدنی صحیح پرهیز کرد. تقویت عضلات کمر و شکم نیز کمک زیادی به استحکام ستون فقرات می‌کند.
5- چه تفاوتی بین جراحی باز و آندوسکوپی برای درمان دیسک بین مهره‌های L4 و L5 وجود دارد؟
جراحی آندوسکوپی برای درمان دیسک‌های آسیب‌دیده در مواردی که پارگی یک‌طرفه است یا دیسک در کانال نخاعی فرو نرفته است، مناسب‌تر است. در حالی که جراحی باز معمولاً برای دیسک‌هایی استفاده می‌شود که به شدت آسیب دیده‌اند و نیاز به برداشتن مقدار زیادی از استخوان دارند. آندوسکوپی به‌دلیل کم‌تهاجمی بودن، زمان نقاهت کمتری نیاز دارد.
نتیجه گیری
دیسک بین مهره‌های L4 و L5 یکی از مشکلات شایع کمر است که به‌دلیل فشارهای مکرر و حرکات نادرست به وجود می‌آید. درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهابی و تمرینات تقویتی معمولاً مؤثر هستند. در موارد شدیدتر، جراحی ممکن است لازم باشد. برای پیشگیری، اصلاح وضعیت بدنی، انجام تمرینات تقویتی و حفظ وزن مناسب اهمیت زیادی دارد. مشورت با پزشک برای انتخاب بهترین روش درمانی همیشه ضروری است.
